فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 12، شماره 2، تابستان 98 ، شماره پی در پی 44

عرفانگرایی در آثار مصطفی مستور

صفحه (59 - 78)
مریم جعفری
تاریخ دریافت مقاله : تابستان 97
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : تابستان 97

چکیده

ما در این مقاله در پی آن هستیم که بدانیم سیر عرفانگرایی در آثار مصطفی مستور چگونه است؟ این عرفانگرایی چه مولفه هایی دارد و چگونه خود را در زبان آشکار میکند؟ and lt;-b and gt;عرفانگرایی در آثار این نویسنده معاصر از رهگذر سه ویژگی تکرار شونده به دست می آید که عبارتند از: and lt;-span and gt;"اصالت تجربه دینی"، "شطح گونگی" و "شعر گونگی زبان". and lt;-b and gt;در کنار این سه ویژگی اصلی سه ویژگی فرعی نیز در آثار او غالب است که صبغه عرفانگرایی را در نوشته های او تقویت میکند که عبارتند از: and lt;-b and gt; and lt;-span and gt;"رسیدن از عشق مجازی به عشق حقیقی"، "شیوه روایتگری" و "عقلای مجانین". and lt;-b and gt; and lt;-span and gt; and lt;-p and gt; در نوشته های مستور بیشتر عرفان سلبی غالب است تا ایجابی. استعاره ها در آثار او ناظر بر عرفان انفسی یا درونی است. مسیر عرفانگرایی مستور در نوشته هایش در دهه 90 نسبت به دهه 80 رو به کاهش است و میتوان گفت دهه 80 اوج دغدغه های عرفان اوست.

کلمات کلیدی
عرفانگرایی , تجربه دینی , تصویر , داستان , فلسفه

• استخوان خوک و دستهای جذامی. مستور، مصطفی. چاپ نوزدهم، نشر چشمه، تهران: 1389.
• «بازنمایی دین در رمانهای مصطفی مستور». باستانی، سوسن و دیگران. فصلنامۀ انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال نهم. شمارۀ 33. زمستان 1392.
• بهترین شکل ممکن. مستور، مصطفی. چاپ چهارم، نشر چشمه، تهران: 1395.
• بلاغت تصویر. فتوحی، محمود. چاپ دوم، انتشارات سخن، تهران: 1389.
• «بوسه بر روی خداوند». شریفی ولدانی، غلامحسین، میری اصل، کلثوم. بوستان ادب. سال چهارم، شمارۀ دوم، پیاپی 12. تابستان 1391. صص 150-129
• تذکره الاولیا. نیشابوری، عطار. مطبعه لیدن، لیدن: 1905.
• تهران در بعد از ظهر. مستور، مصطفی. چاپ نهم، نشر چشمه، تهران: 1390.
• «جریان دینی در رمان فارسی پس از انقلاب اسلامی». صابرپور، زینب و دیگران. پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ 37. تابستان 1394. صص 205-179.
• چند روایت معتبر. مستور، مصطفی. نشر چشمه، تهران: 1382.
• حکایت عشقی بی‌قاف، بی‌شین، بی‌نقطه. مستور، مصطفی. چاپ بیست و یکم، نشر چشمه، تهران: 1395.
• رساله دربارۀ نادر فارابی. مستور، مصطفی. نشر چشمه: 1394.
• روی ماه خداوند را ببوس. مستور، مصطفی. چاپ یازدهم، نشر مرکز، تهران: 1384.
• «داستان مذهبی مدرن». نعیمی، زری. جهان کتاب. شمارۀ 7-5. شهریور 1385. صص21-16.
• در معرفت شعر. شمیسا، سیروس. نشر سخن، تهران: 1374.
• دفتر روشنایی. سهلگی، محمد بن علی. ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی. ویراست دوم، چاپ سوم. نشر سخن، تهران: 1385.
• دویدن در میدان تاریک مین. مستور، مصطفی، چاپ هفتم، نشر چشمه، تهران: 1391.
• سبک‌شناسی، نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. فتوحی، محمود. نشر سخن، تهران: 1391.
• سه گزارش کوتاه دربارۀ نوید و نگار. مستور، مصطفی. چاپ ششم، نشر مرکز، تهران: 1391.
• شرح شطحیات. بقلی، روزبهان. نشر طهوری، تهران: 1389.
• صور خیال در شعر فارسی. شفیعی کدکنی، محمدرضا. چاپ ششم، نشر آگه، تهران: 1375.
• عرفان و فلسفه. والتر، استیس. ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی. انتشارات سروش، تهران: 1361.
• عشق روی پیاده‌رو. مستور، مصطفی. چاپ شانزدهم، نشر چشمه، تهران: 1395.
• عقل و اعتقاد دینی. پترسون و دیگران، ترجمۀ احمد نراقی و ابراهیم سلطانی. چاپ هفتم، انتشارات طرح نو، تهران: 1389.
• من دانای کل هستم. مستور، مصطفی. چاپ هفتم، نشر ققنوس، تهران: 1387.
• من گنجشک نیستم. مستور، مصطفی. چاپ سوم، نشر مرکز، تهران: 1387.
• موسیقی شعر. شفیعی کدکنی، محمدرضا. چاپ دوم، نشر آگه، تهران: 1368.
• نوشته بر دریا. شفیعی کدکنی، محمدرضا. چاپ دوم، نشر سخن، تهران: 1385.